Meme, đám đông và tương lai của thế giới

Đầu năm 2021, một tweet đã gây ra sự chú ý lớn từ cộng đồng mạng, Elon Musk và Dogecoin, khiến giá trị của đồng tiền điện tử châm biếm này tăng vọt lên khoảng 14 tỷ USD trong thời gian ngắn. Meme thực sự rất thú vị, chúng có thể cài đặt ý tưởng vào tâm trí mọi người theo cách ngắn gọn.

Hiện tượng meme trên mạng này cũng đã được thảo luận trong tiểu thuyết khoa học viễn tưởng "Bão tuyết". Mặc dù câu nói "meme ảnh hưởng đến thị trường" thu hút sự chú ý, nhưng dường như rất ít người thực sự suy nghĩ sâu về ý nghĩa của nó hoặc đã đọc qua "Bão tuyết".

meme: Một loại vũ khí

Trong "Tuyết lở", hiện tượng này được gọi là "virus tâm lý". Meme không chỉ đơn thuần là hài hước thị giác, mà thực sự đại diện cho "meme học", chỉ một loại thông tin và yếu tố văn hóa nhằm ăn sâu vào tư duy của con người để truyền bá hiệu quả các khái niệm và ý tưởng.

Những ứng dụng thực tế của các công nghệ meme này, đặc biệt là các meme có mục tiêu được lan truyền qua mạng xã hội, đã cho thấy ảnh hưởng phá hoại đối với quá trình dân chủ. Trong đại dịch COVID-19, meme cũng đã đóng vai trò trong việc phát tán thông tin sai lệch, gây ra các cuộc phản đối đối với các biện pháp y tế công cộng trên toàn cầu, mang lại hậu quả thực tế.

Thực tế, meme không chỉ đơn thuần là một trò cười.

Sức mạnh của người dùng mạng: Meme trên mạng và Phát hành Token lần đầu (ICOs)

Sau sự kiện biến động giá cổ phiếu "GameStop", các nhà đầu tư nhỏ lẻ đã đoàn kết lại và thành công chống lại các hoạt động bán khống của các quỹ đầu tư lớn trên Phố Wall. Thông qua hành động tập thể, những nhà đầu tư nhỏ lẻ này không chỉ phản đối các chiến lược của quỹ đầu tư, mà còn thực hiện các đòn phản công hiệu quả trên thị trường thông qua sự phối hợp hợp tác.

Trên các nền tảng như Twitter và Reddit, chúng tôi đã thấy ảnh hưởng của hành vi tập thể tương tự đến thị trường, đặc biệt là trong các thao tác "kéo lên và bán ra". Sự thao túng thị trường này đã diễn ra trong nhiều năm.

Trong lĩnh vực tiền điện tử cũng xuất hiện động lực nhóm tương tự, đặc biệt là trong các đợt phát hành token lần đầu (ICO). Giữa các nhà sáng lập dự án và người dùng tích cực trên các diễn đàn trực tuyến có một mối quan hệ tương tác tinh tế, chủ yếu được thúc đẩy bởi lợi ích kinh tế, tức là mong muốn tăng giá trị của tiền điện tử.

Hiện tượng này đã gợi lên một suy nghĩ: Trong tương lai khi không gian số và thế giới thực ngày càng hòa nhập, những nhóm mạng có khả năng phối hợp hành động để ảnh hưởng đến thị trường thực và hành vi công chúng sẽ định hình thế giới của chúng ta như thế nào?

Dự Đoán Của Những Người Mê Mật Khẩu Trở Thành Sự Thật

Vào những năm 1990, các nhà mật mã punk đã dự đoán xu hướng phát triển này. Họ cho rằng, những kẻ bạo loạn mạng và các băng nhóm tội phạm có tổ chức là kết quả không thể tránh khỏi của internet phi tập trung. Các tác động phụ của xu hướng này bao gồm các cuộc tấn công DDoS ngày càng thường xuyên, nghiêm trọng và tốn kém, cũng như sự thịnh vượng của các thị trường trên dark web.

"Sụp đổ" mô tả một tương lai nơi không gian mạng và cuộc sống hàng ngày gắn bó chặt chẽ với nhau. Thế giới trong sách đã được tư nhân hóa, được quản lý bởi các cartel tư nhân khác nhau ở các khu vực của thành phố, người dân có thể chọn khu vực quản lý mà họ ít phản cảm nhất. Điều này cung cấp một bức tranh sống động về tương lai khả thi của thế giới mạng.

Trong khi đó, các dự án tiền mã hóa bắt đầu nhận ra rằng họ thực sự đang áp dụng một phương thức thiết kế quản trị mới, phi tập trung và số hóa hơn. Điều này cho thấy rằng số hóa và phi tập trung không chỉ là xu hướng công nghệ mà còn đang trở thành một phần quan trọng trong cấu trúc xã hội và quản trị.

Tương lai của quản trị

Nếu meme thật sự trở thành "sức mạnh kiểm soát nền kinh tế tương lai", thách thức mà chúng ta sẽ phải đối mặt là khi lý tưởng về "tự do" và "công lý" không còn được xác định bởi "bàn tay vô hình" của thị trường hay "mã không thể thay đổi" của tiền điện tử, mà lại bắt nguồn từ "mô hình ham muốn", thì chúng ta nên ứng phó như thế nào?

Vậy, chúng ta nên làm thế nào để tạo ra một không gian mạng dựa trên "chia sẻ" chứ không phải "kiểm soát của cartel"?

Sự quan tâm đến thiết kế quản trị trong cộng đồng mạng phân phối đang gia tăng nhanh chóng. Mọi người dần nhận ra rằng "tổ chức tự trị phi tập trung" không phải là một cỗ máy mã hoàn hảo. Ngay cả cơ sở hạ tầng kỹ thuật số không cần giấy phép cũng không thể hoàn toàn thoát khỏi các vấn đề quản trị. Khung lý thuyết của Ostrom về quản lý tài sản công đang trở thành một hướng dẫn quan trọng cho quản trị cộng đồng trực tuyến. Điều này cung cấp cho chúng ta một góc nhìn, coi cơ sở hạ tầng kỹ thuật số là "tài nguyên chung" hoặc tài sản công, với mục tiêu xây dựng và duy trì chung, thay vì là công cụ tấn công.

Sự xuất hiện của Gamestop, Dogecoin và nhiều meme khác nhắc nhở chúng ta rằng tất cả cơ sở hạ tầng, bao gồm cả cơ sở hạ tầng kỹ thuật số, đều có thuộc tính chính trị. Công dân Internet cần chú ý rằng meme là một công cụ mạnh mẽ trong cuộc chiến giành ảnh hưởng tâm trí và hành vi.

Thuốc giải hiệu quả nhất được chứng minh là giáo dục. Các nhà nghiên cứu châu Âu đã tạo ra trò chơi GoViral! để đào tạo sinh viên nhận diện và hiểu quy trình phát triển của meme, giúp họ phân biệt giữa meme và thông tin sai lệch.

Mặc dù hạ tầng thông tin đã mang lại cho cá nhân nhiều tự do, quyền lực và khả năng tham gia vào việc quản trị, nhưng chúng ta vẫn đang khám phá các nguyên tắc sống phù hợp với thời đại này.