Yazar: Stefania Barbaglio, Kaynak: Coindesk, Çeviri: Shaw Altın Finans
Özet
Bitcoin'in zincir üzerindeki dolaşım hızı son on yılın en düşük seviyesinde, bu da kullanımının para biriminden uzun vadeli varlık tutma yönüne kaydığını gösteriyor.
Kurumsal benimseme oranı arttı, Bitcoin'in borsa yatırım fonları (ETF) ve şirket cüzdanlarındaki tutarı önemli ölçüde arttı, bu da zincir üzerindeki işlemleri azalttı.
Off-chain etkinlikler, Lightning Network ve Wrapped Bitcoin kullanımı, Bitcoin'in ekonomik faaliyetlerinin on-chain göstergelerin gösterdiğinden daha aktif olduğunu göstermektedir.
Bitcoin blockchain üzerindeki işlem hızı (yani Bitcoin'in dolaşım hızı) son on yılın en düşük seviyesinde. Bazılarına göre bu, tehlikeli bir sinyal: Bitcoin motivasyonunu mu kaybetti? Hala kullanılmakta mı?
Aslında, dolaşım hızındaki düşüş, Bitcoin'in duraksamaktan ziyade olgunlaşmaya doğru gittiğini gösteren şimdiye kadarki en net sinyallerden biri olabilir. Bitcoin artık nakit gibi dolaşmıyor, giderek daha fazla altın gibi tutuluyor.
Fonksiyon Değişimi
Geleneksel ekonomi biliminde, dolaşım hızı, paranın el değiştirme sıklığını ifade eder; bu, ekonomik aktivitenin bir göstergesidir. Bitcoin için, zincir üzerindeki işlem sıklığını takip eder. Bitcoin'in gelişiminin erken aşamalarında, tüccarlar, erken benimseyenler ve meraklıların kullanım durumlarını test etmesi nedeniyle Bitcoin'in dolaşım sıklığı oldukça yüksekti. 2013, 2017 ve 2021 gibi büyük boğa piyasaları sırasında, işlem faaliyetleri patladı ve Bitcoin cüzdanlar ve borsa arasında hızla hareket etti.
Artık durum değişti. Bir yıldan fazla bir süredir %70'ten fazla Bitcoin hareket etmedi. İşlem aktivitesi azaldı. İlk bakışta, bu kullanımın azaldığını gösteriyor gibi görünüyor. Ama aslında bu, başka bir durumu yansıtıyor: sağlam bir güven. Bitcoin, sadece kısa vadeli bir para birimi değil, aynı zamanda uzun vadeli bir varlık olarak görülüyor. Bu dönüşüm büyük ölçüde kurumsal yatırımcılar tarafından destekleniyor.
Kurumların benimsemesi tedarik kilitlenmesine yol açar
2024'te ABD'nin spot Bitcoin ETF'sinin piyasaya sürülmesinden bu yana, kurumsal pozisyonlar önemli ölçüde arttı. 2025 yılının ortasına kadar, spot ETF'ler toplamda 1,298,000 Bitcoin'in üzerinde tutuyor, bu da toplam dolaşımdaki arzın yaklaşık %6.2'sine tekabül ediyor. Eğer kurumsal cüzdanlar, özel şirketler ve yatırım fonlarının pozisyonları da hesaba katılırsa, toplam kurumsal pozisyon miktarı yaklaşık 2,550,000 Bitcoin'e yaklaşmakta ve bu da dolaşımdaki tüm Bitcoin'lerin yaklaşık %12.8'ine denk gelmektedir. Bu varlıkların çoğu değişmeden kalmakta ve uzun vadeli bir stratejinin parçası olarak soğuk cüzdanlarda saklanmaktadır. Strategy ve Tesla gibi şirketler Bitcoin'lerini kullanmamakta, bunun yerine stratejik rezerv olarak tutmaktadır.
Bu, kıtlık ve fiyat için olumlu ancak aynı zamanda dolaşım hızını da düşürüyor: Dolaşımdaki coin miktarı azalıyor ve zincir üzerinde gerçekleşen işlemler de azalıyor.
Off-chain kullanım artıyor ve daha zor algılanıyor
Dikkat edilmesi gereken, zincir üzerindeki dolaşım hızının Bitcoin'in tüm ekonomik faaliyetlerini kapsamayacağıdır.
Blok zincirindeki dolaşım hızı yalnızca kısmi durumları gösterir. Bugün, Bitcoin'in gerçek ekonomik faaliyetleri giderek daha fazla temel katmanın dışında gerçekleşiyor ve geleneksel ölçüm yöntemlerinin kapsamını aşıyor.
Örnek olarak Lightning Network, Bitcoin'in ikinci katman ölçeklenebilirlik çözümüdür ve ana zinciri tamamen devre dışı bırakarak hızlı, düşük maliyetli ödemelere olanak tanır. Akış medya mikro ödemelerinden sınır ötesi havalelere kadar Lightning Network, Bitcoin'in günlük senaryolarda kullanılmasını sağlıyor, ancak işlemleri akış hızı göstergelerinde yansımıyor. 2025 yılının ortasına kadar, Lightning Network'ün halka açık kapasitesi 5000 Bitcoin'i aşmış durumda ve 2020'den bu yana yaklaşık %400 oranında bir artış göstermiştir. Özel kanalların artışı ve kurumların denemeleri, gerçek rakamların çok daha yüksek olduğunu göstermektedir.
Benzer şekilde, Wrapped Bitcoin (WBTC), Bitcoin'in Ethereum ve diğer zincirlerde dolaşmasını sağlayarak, merkeziyetsiz finans (DeFi) protokollerine ve tokenleştirilmiş finansmana güç veriyor. Sadece 2025 yılının ilk yarısında, WBTC arzı %34 oranında arttı ve bu, Bitcoin'in kullanılmakta olduğunu, boşta olmadığını açıkça gösteriyor.
Sonra bir de saklama sorunu var: Kurumsal cüzdanlar, borsa ticaret fonları (ETF) soğuk depolama ve çoklu imza (multisig) finansal araçlar, işletmelerin Bitcoin'i güvenli bir şekilde tutmalarına olanak tanır, ancak genellikle bu coinleri transfer etmezler. Bu coinlerin önemli ekonomik anlamları olabilir, ancak zincir üzerindeki işlem hızı üzerinde hiçbir katkıları yoktur.
Kısacası, Bitcoin'in etkinliği, görünüşte olduğundan daha yüksek olabilir; bu etkinlik yalnızca geleneksel dolaşım hızı göstergelerinin dışında gerçekleşiyor. Kullanım alanı, yeni katmanlara ve platformlara kayıyor - ödeme kanalları, akıllı sözleşme sistemleri, getiri stratejileri - bunların hepsi geleneksel dolaşım hızı modellerinde yer almıyor. Bitcoin çok katmanlı bir para sistemi haline geldikçe, gelişim ivmesini ölçmek için yeni yöntemlere ihtiyacımız olabilir. Zincir üzerindeki dolaşım hızının düşmesi, kullanımın azaldığı anlamına gelmez. Aslında, bu belki de yanlış bir yolda olduğumuzu gösteriyor.
Düşük İşlem Hızı Arka Planındaki Tercihler
Yavaş işlem hızının yatırımcı güveninin sağlam ve uzun vadeli olduğunu gösterse de, bu aynı zamanda zorluklar da getirmektedir. Zincir üzerindeki işlem sayısındaki azalma, madencilerin aldığı işlem ücretlerinin düşmesi anlamına gelmektedir: 2024'te blok ödülünün yarıya inmesinden sonra bu, giderek daha ciddi bir sorun haline gelmiştir. Bitcoin'in uzun vadeli güvenlik modeli, sağlıklı bir işlem ücreti pazarına dayanmakta ve bu da sürekli ekonomik faaliyet gerektirmektedir.
Bir başka sorun da insanların bakış açısıdır. Çok az kripto paranın dolaşımda olduğu bir ağda, bu durum daha çok statik bir kasa gibi görünmeye başlayabilir, aktif bir piyasa yerine. Bu, Bitcoin'in "dijital altın" olduğu argümanını güçlendirebilir, ancak dolaşımda olan bir para birimi olarak vizyonunu zayıflatabilir.
Bu, temel tasarım çelişkisidir: Bitcoin, hem bir değer saklama aracı (dijital altın) hem de bir değişim aracı (eşler arası nakit) olmayı amaçlamaktadır. Ancak bu iki rol her zaman uyumlu değildir. Dolaşım hızı, bu çekimser ilişkiyi ölçen bir göstergedir; değer koruma ile pratiklik arasındaki bu sürekli mücadele ve Bitcoin'in bu duruma nasıl yanıt vereceği, yalnızca kullanım modellerini etkilemekle kalmayacak, aynı zamanda daha geniş finansal sistem içindeki rolünü de belirleyecektir.
Olgunluk Belirtisi
Sonuç olarak, Bitcoin'in dolaşım hızı düşmesi, kullanım sıklığının azaldığı anlamına gelmez. Bu, insanların Bitcoin'i kullanma şeklinde bir değişim olduğunu gösteriyor. Bitcoin'in değeri arttıkça, insanlar onu harcamak yerine tasarruf etmeye daha yatkın hale geliyor. Yaygın benimsemeyle birlikte, altyapı yavaş yavaş zincir dışına kayıyor. Kurumların katılımıyla birlikte, stratejileri dolaşımdan ziyade değer korumaya odaklanıyor. Bitcoin ağı evrim geçiriyor. Dolaşım hızı kaybolmadı, sadece daha az aktif hale geldi ve sürekli değişen kullanıcı grupları ve yeni ekonomik faaliyet katmanlarıyla yeniden şekillendi.
Eğer işlem hızı tekrar yükselirse, bu, ticari kullanımın yeniden ortaya çıkabileceğini işaret edebilir; tüketim artar, para akışı hızlanır, perakende katılımı artar. Eğer işlem hızı sürekli olarak düşük kalırsa, bu, Bitcoin'in makro teminat olarak rolünün kökleştiğini gösterir. Her iki durumda da, işlem hızı Bitcoin'in geleceği için bir gözlem penceresi sunar. O, tüketim için bir para birimi olarak değil, inşa edilebilir bir varlık olarak değerlendirilmelidir.
This page may contain third-party content, which is provided for information purposes only (not representations/warranties) and should not be considered as an endorsement of its views by Gate, nor as financial or professional advice. See Disclaimer for details.
Bitcoin'in dolaşım hızı, gelecekteki gelişimi için gösterge niteliği taşımaktadır.
Yazar: Stefania Barbaglio, Kaynak: Coindesk, Çeviri: Shaw Altın Finans
Özet
Bitcoin blockchain üzerindeki işlem hızı (yani Bitcoin'in dolaşım hızı) son on yılın en düşük seviyesinde. Bazılarına göre bu, tehlikeli bir sinyal: Bitcoin motivasyonunu mu kaybetti? Hala kullanılmakta mı?
Aslında, dolaşım hızındaki düşüş, Bitcoin'in duraksamaktan ziyade olgunlaşmaya doğru gittiğini gösteren şimdiye kadarki en net sinyallerden biri olabilir. Bitcoin artık nakit gibi dolaşmıyor, giderek daha fazla altın gibi tutuluyor.
Fonksiyon Değişimi
Geleneksel ekonomi biliminde, dolaşım hızı, paranın el değiştirme sıklığını ifade eder; bu, ekonomik aktivitenin bir göstergesidir. Bitcoin için, zincir üzerindeki işlem sıklığını takip eder. Bitcoin'in gelişiminin erken aşamalarında, tüccarlar, erken benimseyenler ve meraklıların kullanım durumlarını test etmesi nedeniyle Bitcoin'in dolaşım sıklığı oldukça yüksekti. 2013, 2017 ve 2021 gibi büyük boğa piyasaları sırasında, işlem faaliyetleri patladı ve Bitcoin cüzdanlar ve borsa arasında hızla hareket etti.
Artık durum değişti. Bir yıldan fazla bir süredir %70'ten fazla Bitcoin hareket etmedi. İşlem aktivitesi azaldı. İlk bakışta, bu kullanımın azaldığını gösteriyor gibi görünüyor. Ama aslında bu, başka bir durumu yansıtıyor: sağlam bir güven. Bitcoin, sadece kısa vadeli bir para birimi değil, aynı zamanda uzun vadeli bir varlık olarak görülüyor. Bu dönüşüm büyük ölçüde kurumsal yatırımcılar tarafından destekleniyor.
Kurumların benimsemesi tedarik kilitlenmesine yol açar
2024'te ABD'nin spot Bitcoin ETF'sinin piyasaya sürülmesinden bu yana, kurumsal pozisyonlar önemli ölçüde arttı. 2025 yılının ortasına kadar, spot ETF'ler toplamda 1,298,000 Bitcoin'in üzerinde tutuyor, bu da toplam dolaşımdaki arzın yaklaşık %6.2'sine tekabül ediyor. Eğer kurumsal cüzdanlar, özel şirketler ve yatırım fonlarının pozisyonları da hesaba katılırsa, toplam kurumsal pozisyon miktarı yaklaşık 2,550,000 Bitcoin'e yaklaşmakta ve bu da dolaşımdaki tüm Bitcoin'lerin yaklaşık %12.8'ine denk gelmektedir. Bu varlıkların çoğu değişmeden kalmakta ve uzun vadeli bir stratejinin parçası olarak soğuk cüzdanlarda saklanmaktadır. Strategy ve Tesla gibi şirketler Bitcoin'lerini kullanmamakta, bunun yerine stratejik rezerv olarak tutmaktadır.
Bu, kıtlık ve fiyat için olumlu ancak aynı zamanda dolaşım hızını da düşürüyor: Dolaşımdaki coin miktarı azalıyor ve zincir üzerinde gerçekleşen işlemler de azalıyor.
Off-chain kullanım artıyor ve daha zor algılanıyor
Dikkat edilmesi gereken, zincir üzerindeki dolaşım hızının Bitcoin'in tüm ekonomik faaliyetlerini kapsamayacağıdır.
Blok zincirindeki dolaşım hızı yalnızca kısmi durumları gösterir. Bugün, Bitcoin'in gerçek ekonomik faaliyetleri giderek daha fazla temel katmanın dışında gerçekleşiyor ve geleneksel ölçüm yöntemlerinin kapsamını aşıyor.
Örnek olarak Lightning Network, Bitcoin'in ikinci katman ölçeklenebilirlik çözümüdür ve ana zinciri tamamen devre dışı bırakarak hızlı, düşük maliyetli ödemelere olanak tanır. Akış medya mikro ödemelerinden sınır ötesi havalelere kadar Lightning Network, Bitcoin'in günlük senaryolarda kullanılmasını sağlıyor, ancak işlemleri akış hızı göstergelerinde yansımıyor. 2025 yılının ortasına kadar, Lightning Network'ün halka açık kapasitesi 5000 Bitcoin'i aşmış durumda ve 2020'den bu yana yaklaşık %400 oranında bir artış göstermiştir. Özel kanalların artışı ve kurumların denemeleri, gerçek rakamların çok daha yüksek olduğunu göstermektedir.
Benzer şekilde, Wrapped Bitcoin (WBTC), Bitcoin'in Ethereum ve diğer zincirlerde dolaşmasını sağlayarak, merkeziyetsiz finans (DeFi) protokollerine ve tokenleştirilmiş finansmana güç veriyor. Sadece 2025 yılının ilk yarısında, WBTC arzı %34 oranında arttı ve bu, Bitcoin'in kullanılmakta olduğunu, boşta olmadığını açıkça gösteriyor.
Sonra bir de saklama sorunu var: Kurumsal cüzdanlar, borsa ticaret fonları (ETF) soğuk depolama ve çoklu imza (multisig) finansal araçlar, işletmelerin Bitcoin'i güvenli bir şekilde tutmalarına olanak tanır, ancak genellikle bu coinleri transfer etmezler. Bu coinlerin önemli ekonomik anlamları olabilir, ancak zincir üzerindeki işlem hızı üzerinde hiçbir katkıları yoktur.
Kısacası, Bitcoin'in etkinliği, görünüşte olduğundan daha yüksek olabilir; bu etkinlik yalnızca geleneksel dolaşım hızı göstergelerinin dışında gerçekleşiyor. Kullanım alanı, yeni katmanlara ve platformlara kayıyor - ödeme kanalları, akıllı sözleşme sistemleri, getiri stratejileri - bunların hepsi geleneksel dolaşım hızı modellerinde yer almıyor. Bitcoin çok katmanlı bir para sistemi haline geldikçe, gelişim ivmesini ölçmek için yeni yöntemlere ihtiyacımız olabilir. Zincir üzerindeki dolaşım hızının düşmesi, kullanımın azaldığı anlamına gelmez. Aslında, bu belki de yanlış bir yolda olduğumuzu gösteriyor.
Düşük İşlem Hızı Arka Planındaki Tercihler
Yavaş işlem hızının yatırımcı güveninin sağlam ve uzun vadeli olduğunu gösterse de, bu aynı zamanda zorluklar da getirmektedir. Zincir üzerindeki işlem sayısındaki azalma, madencilerin aldığı işlem ücretlerinin düşmesi anlamına gelmektedir: 2024'te blok ödülünün yarıya inmesinden sonra bu, giderek daha ciddi bir sorun haline gelmiştir. Bitcoin'in uzun vadeli güvenlik modeli, sağlıklı bir işlem ücreti pazarına dayanmakta ve bu da sürekli ekonomik faaliyet gerektirmektedir.
Bir başka sorun da insanların bakış açısıdır. Çok az kripto paranın dolaşımda olduğu bir ağda, bu durum daha çok statik bir kasa gibi görünmeye başlayabilir, aktif bir piyasa yerine. Bu, Bitcoin'in "dijital altın" olduğu argümanını güçlendirebilir, ancak dolaşımda olan bir para birimi olarak vizyonunu zayıflatabilir.
Bu, temel tasarım çelişkisidir: Bitcoin, hem bir değer saklama aracı (dijital altın) hem de bir değişim aracı (eşler arası nakit) olmayı amaçlamaktadır. Ancak bu iki rol her zaman uyumlu değildir. Dolaşım hızı, bu çekimser ilişkiyi ölçen bir göstergedir; değer koruma ile pratiklik arasındaki bu sürekli mücadele ve Bitcoin'in bu duruma nasıl yanıt vereceği, yalnızca kullanım modellerini etkilemekle kalmayacak, aynı zamanda daha geniş finansal sistem içindeki rolünü de belirleyecektir.
Olgunluk Belirtisi
Sonuç olarak, Bitcoin'in dolaşım hızı düşmesi, kullanım sıklığının azaldığı anlamına gelmez. Bu, insanların Bitcoin'i kullanma şeklinde bir değişim olduğunu gösteriyor. Bitcoin'in değeri arttıkça, insanlar onu harcamak yerine tasarruf etmeye daha yatkın hale geliyor. Yaygın benimsemeyle birlikte, altyapı yavaş yavaş zincir dışına kayıyor. Kurumların katılımıyla birlikte, stratejileri dolaşımdan ziyade değer korumaya odaklanıyor. Bitcoin ağı evrim geçiriyor. Dolaşım hızı kaybolmadı, sadece daha az aktif hale geldi ve sürekli değişen kullanıcı grupları ve yeni ekonomik faaliyet katmanlarıyla yeniden şekillendi.
Eğer işlem hızı tekrar yükselirse, bu, ticari kullanımın yeniden ortaya çıkabileceğini işaret edebilir; tüketim artar, para akışı hızlanır, perakende katılımı artar. Eğer işlem hızı sürekli olarak düşük kalırsa, bu, Bitcoin'in makro teminat olarak rolünün kökleştiğini gösterir. Her iki durumda da, işlem hızı Bitcoin'in geleceği için bir gözlem penceresi sunar. O, tüketim için bir para birimi olarak değil, inşa edilebilir bir varlık olarak değerlendirilmelidir.